نخستین گردهمایی علمی «حکمرانی خردمندانه توسعه پایدار شهری ایران» به میزبانی رفسنجان و با حضور مدیران ارشد، شهرداران کلانشهرها و استادان برجسته دانشگاه‌های کشور در دانشگاه ولی‌عصر(عج) برگزار شد.
رفسنجان زیبا | نخستین گردهمایی علمی حکمرانی خردمندانه توسعه پایدار شهری، مدیریت مشارکتی محله محور با حضور رئیس و اعضای شورای اسلامی شهر مشهد، معاون شهردار مشهد، شهردار یزد و معاونان شهرداران کرمان و یزد، مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری کرمان و استادان دانشگاه‌های مطرح کشور در رفسنجان برگزار شد.
در زمانی که بسیاری از شهرهای ایران با چالش‌های فراگیر زیست‌محیطی، مهاجرتی و نابرابری خدمات شهری دست به گریبان‌اند، رفسنجان با طراحی و اجرای مدل حکمرانی مردمی محله‌محور در ۵۰ محله شهری، توانسته مسیر تازه‌ای از مدیریت عادلانه، شفاف و مشارکت‌پذیر را به نمایش بگذارد؛ الگویی که نظر کلان‌شهرهای مشهد، یزد و کرمان را به خود جلب کرد.
در این رویداد علمی که با ادای احترام به مقام شامخ شهید تحویلیان و شهدای گمنام دانشگاه ولی‌عصر(عج) آغاز شد، شهرداران و رؤسای شوراهای اسلامی شهرهای استان کرمان گردهم آمدند تا از تجربیات محله محوری شهرداری و شورای اسلامی شهر رفسنجان و سایر کلانشهرها بهره مند شوند.
مردم ستون اصلی حکمرانی شهری هستند
سید حسین رحیمی رئیس شورای اسلامی شهر رفسنجان در آین افتتاحیه گردهمایی، با گرامیداشت یاد سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب، حکمرانی مردمی را بر دو پایه استوار می‌دانند: مردمی‌سازی امور و حرکت در چارچوب شرع مقدس اسلام. این دو اصل، ضامن حکمرانی عادلانه و الهی هستند.
وی با تشریح تجربه رفسنجان در تحقق الگوی محله‌محور افزود: رفسنجان به ۵۰ محله شهری تقسیم شده و شوراهای محلی متشکل از جوانان دهه هشتادی در هر محله شکل گرفته‌اند. آنان خود نمایندگان مردم در تصمیم‌گیری‌های شهری‌اند و بر نحوه تخصیص بودجه نظارت دارند.
رئیس شورای اسلامی شهر رفسنجان با اشاره به اینکه مدیریت شهری زمانی معنا دارد که مردم در متن تصمیم باشند، نه در حاشیه، تأکید کرد: اتحاد شورا و شهرداری در دوره ششم، عامل شکل‌گیری رضایتمندی عمومی بوده و رفسنجان توانسته در کنار پروژه‌های عمرانی، به توازن فرهنگی، اجتماعی و زیباسازی شهری نیز دست یابد.
رفسنجان، الگوی شهری با بلوغ مدیریتی
منصور خانه‌گیر مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری کرمان نیز با بیان اینکه رفسنجان در درآمد پایدار و سرمایه‌گذاری مردمی پیشرو است، گفت: شهرداری رفسنجان توانسته از طریق مشارکت مردم و نظرخواهی محله‌ای، طرح‌های عمرانی را منطبق با خواسته شهروندان اجرا کند؛ این همان بلوغ مدیریتی است که از رفسنجان شهری الگویی ساخته است.
وی با بیان اینکه موفقیت رفسنجان باید به الگویی برای تمام شهرهای استان و کشور تبدیل شود تا توازن خدمت‌رسانی از محلات مرکزی به حاشیه تسری یابد، افزود: تاکنون بیش از ۸۰ پروژه خرد و کلان سرمایه‌گذاری با اتکا به ظرفیت محلی در رفسنجان اجرا شده و این شهر در مسیر تبدیل‌شدن به یکی از پایدارترین شهرهای کشور در درآمد و مدیریت مالی قرار دارد.
شعبان الهی دبیر علمی گردهمایی نیز با اشاره به اینکه حکمرانی سابقه ای طولانی دارد، بیان کرد: اگر توسعه پایدار شهری بخواهد محقق شود، باید راهبری آن در سطحی بالاتر از مدیریت روزمره قرار گیرد؛ سطحی که اخلاق، هوش معنوی، هوش عاطفی و نگاه آینده‌نگر بلندمدت را در تصمیم‌سازی لحاظ کند.
وی با اشاره به بحران‌هایی چون آلودگی هوا، برداشت بی‌رویه آب و فرونشست زمین، تأکید کرد: برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت نمی‌توانند این معضلات را حل کنند. کشورهای پیشرفته نگاه ۵۰ تا ۲۰۰ ساله در برنامه‌های توسعه دارند؛ ما نیز باید این افق‌های بلند را برای حکمرانی شهری خود تعریف کنیم.
دبیر علمی گردهمایی تغییرات ساختاری در اداره شهرها را اجتناب‌ناپذیر دانست و گفت: در آینده، دموکراسی نمایندگی فعلی جای خود را به دموکراسی مستقیم خواهد داد؛ شهروندان از طریق فضای دیجتال خود تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری خواهند کرد. این دنیای جدید، مشابه تجربه دموکراسی اقتصادی در معاملات ارزهای دیجیتال، نیازمند پیش‌بینی چالش‌ها و راه‌حل‌ها از امروز است.
نخستین گردهمایی علمی حکمرانی خردمندانه توسعه پایدار شهری، مدیریت مشارکتی محله محور در ادامه با سخنرانی و ارائه محمدرضا حافظ نیا استاد دنشگاه تربیت مدرس تهران، نعمت الله اکبری استاد دانشگاه اصفهان، عبدالحمید نقره کار دانشیار دنشگاه علم و صنعت تهران، روح الله اسلامی دنشیار دنشگاه فردوسی مشهد، آیت الله سیدصمصام الدین قوامی رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی همراه بود.
ارائه تجربیات موفق شهری در گردهمایی حکمرانی توسعه پایدار شهری
پس از آن، نوبت به نشست انتقال تجربه مدیران شهری کلان شهرهای مشهد، یزد، کرمان و شهر رفسنجان رسید که با حضور اساتید مهمان و رؤسای شوراهای اسلامی شهرهای مشهد و کرمان برگزار شد و طی آن، حاضرین به بیان تجربیات و راهکارهای مدیریتی در شهرها پرداختند.
این نشست با بیان پرسش ها و نظرات شهرداران و رؤسای شوراهای اسلامی شهرهای استان کرمان همراه شد و با بررسی و رفع چالش های مدیریتی با حضور مدیران شهری و رؤسای شوراهای شهرها و اساتید ادامه یافت و مباحثی از قبیل نقش شوراهای محلی در عدالت شهری، توسعه سرمایه اجتماعی، بهره‌گیری از نوآوری‌های فناورانه در خدمات شهری و ایجاد سازوکارهای گفت‌وگوی اجتماعی مطرح شد.
در این گردهمایی هم چنین تفاهم‌نامه چهارجانبه میان شهرداری‌های رفسنجان، مشهد، یزد و کرمان با هدف گسترش تعاملات اجرایی و علمی، تبادل تجربه در زمینه‌های فرهنگی، هنری، گردشگری، بازآفرینی شهری و همچنین مدیریت چالش‌های زیست‌محیطی، با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی و معاون استاندار کرمان به امضا رسید.
این تفاهم نامه که امضا کنندگان آن را محمدرضا قلندرشریف شهردار مشهد، ابوالقاسم محی‌الدینی شهردار یزد، محسن تویسرکانی شهردار کرمان و مجید کهنوجی شهردر رفسنجان شامل شده اند، در محورهای آموزش و توانمندسازی مدیریت شهری و نهادهای محلی، ارتقای درآمد پایدار شهری، مدیریت منابع آب، کاهش فرونشست و آلودگی هوا، تبادل تجربه در حوزه بازآفرینی شهری و حفظ بافت‌های تاریخی همکاری می کند.
هیچ توسعه ای بدون مردم پایدار نیست
در این نشست، عبدالرضا گلپایگانی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: هیچ توسعه‌ای بدون مردم پایدار نیست. اگر مردم حس تعلق به محله نداشته باشند، هیچ سیاستی در بازآفرینی شهری موفق نخواهد شد.
وی افزود: نهادهای محلی مانند مساجد، هیئت‌ها، گروه‌های بانوان و بازنشستگان فرهنگی می‌توانند بازوان اصلی مدیریت اجتماعی محلات باشند. مسجد اگر خانه همه مردم باشد، مرکز حکمرانی محله است.
گلپایگانی خواستار کنترل ساخت‌وسازهای غیرفنی و تغییر رویکرد از مدیریت دستوری به حکمرانی مشارکتی شد و با هشدار نسبت به پیامدهای سکونتگاه‌های غیرایمن در کشور، گفت: در مشهد بیش از ۱.۳ میلیون نفر در مناطق غیراصولی زندگی می‌کنند و در برابر زلزله آسیب‌پذیرند.
تحسین تجربه شهرداری رفسنجان در اجرای طرح محله‌محوری
سیدمصطفی آیت اللهی موسوی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمان در نشست انتقال تجربه گردهمایی حکمرانی توسعه پایدار شهری، اظهار کرد: شهرهای امروز ایران تنها در صورتی تاب‌آور و پایدار خواهند شد که مدیریت آن‌ها با عدالت، پاسخگویی، شفافیت و مشارکت واقعی مردم همراه باشد.
وی با ابلاغ سلام استاندار به حاضران، از میزبانی دانشگاه و همراهی شهرداری و شورای رفسنجان قدردانی کرد و با اشاره به تجربه شهرداری رفسنجان در اجرای طرح‌های محله‌محور، گفت: کار ارزشمندی آغاز شده که هر محله پیشنهادات خود را برای اجرای پروژه‌ها ارائه دهد.
معاون عمرانی استاندار کرمان بیان کرد: اگر پس از تشکیل نهادهای محلی، آن‌ها را رها کنیم، هیچ اتفاقی نمی‌افتد؛ رئیس‌جمهور هم تأکید کردند که محلات باید در اختیار مردم باشند تا مدیریت از درون محله بجوشد.
رونمایی از پوستر نخستین کنفرانس علمی «حکمرانی خردمندانه توسعه پایدار شهری: هم‌افزایی راهبردی برندینگ و مدیریت شهری» در رفسنجان از دیگر برنامه های این رویداد بود که با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران و معاون عمرانی استاندار کرمان و سایر مدیران انجام شد.
این کنفرانس در محورهای مشارکت مردمی محله محور و برند شهری، خدمات شهری، حمل و نقل، محیط زیست و برند شهری، فرهنگ، هنر، هویت و چشم‌انداز برند شهری، فناوری، حکمرانی هوشمند و برند شهری، دیپلماسی شهری؛ تجارب بین‌المللی و برند شهری، مشارکت اقتصادی، درآمد پایدار و برند شهری برگزار خواهد شد، اردیبهشت ۱۴۰۵ در رفسنجان برپا می شود.
